Jak wspomagać ptaki zimą?
Wiele gatunków ptaków na czas zimy odlatuje do ciepłych krajów, a te które pozostały muszą zmagać się z zimnem i brakiem pokarmu. Na zimę zostają z nami takie gatunki jak wróble (mazurek, wróbel domowy), sikory (bogatka, modraszka), drozdy (kwiczoły, kosy), gołębie, kawki, kaczki czy łabędzie.
Zimą dobrym powodem obserwowania ptaków i im pomagania jest założenie karmnika. Można go kupić w sklepie, ale chyba większą przyjemność sprawi samodzielnie wykonana konstrukcja. Sam wygląd nie jest ważny, istotne jest by nasz karmnik miał dach, chroniący pożywienie przed opadami, oraz podwyższony brzeg podstawy, tak by ptaki miały możliwość rozgrzebania pokarmu. Pamiętajmy, że nasze karmniki odwiedzają pospolite gatunki ptaków, które dały by sobie radę bez naszej pomocy. Nasza stołówka powinna stanowić tylko wsparcie podczas silnych mrozów. Dokarmiajmy więc ptaki tylko zimą, tak by ich zbytnio nie przyzwyczajać i nie zatracać w nich naturalnych instynktów poszukiwania pokarmu. Przy dodatnich temperaturach większość ptaków nie ma problemów ze zdobyciem pokarmu.
Ważne jest również w jakim miejscu ulokujemy nasz karmnik. Powinno to być miejsce zaciszne, osłonięte przed wiatrem. Ptaki powinny mieć również przestrzeń do ucieczki w razie zagrożenia. Miejsce powinno być więc niedostępne dla drapieżników, zwłaszcza kotów. Unikajmy również miejsc blisko dużych okien czy przeszklonych werand, gdyż spłoszone ptaki często rozbijają się o nie. Karmnik można zamontować na parapecie okiennym, wtedy łatwością można go czyścić, dokładać porcję pokarmu oraz obserwować z bliskiej odległości. W razie spłoszenia ptaki nie uderzą
z dużą prędkością w okno, ponieważ jest za blisko.
Istotne jest również co będziemy naszym gościom serwować w naszej stołówce. Odpowiednim pokarmem dla małych ptaków takich jak sikory czy wróble są nasiona roślin oleistych (słonecznika, rzepaku, dyni, konopi), ziarna zbóż czy drobna kasza. Dodatkowo dla sikorek możemy zawiesić kawałek słoniny. Musi być ona surowa, bez przypraw i nie powinna wisieć dłużej niż 3-4 tygodnie. Trzeba również pilnować by nie zjełczała, bo wtedy staje się szkodliwa. Dla sierpówek, gołębi, kawek i gawronów można wysypywać grubą kaszę, pszenicę, czy płatki owsiane. Drozdy możemy dokarmiać pokrojonymi rodzynkami, morelami czy kawałkami jabłek. Możemy również kupić dostępne w sklepach gotowe mieszanki dla ptaków czy kule do zawieszenia np. na drzewach.
Dodatkowo możemy w naszych ogrodach pozostawić owoce na krzewach, zwabią one całe stadka jemiołuszek czy dzwońców. Pamiętajmy, żeby nie dokarmiać ptaków zepsutym czy zgniłym pokarmem, ważne jest również to by nie był on solony.
Podejmując się zimowej pomocy musimy być konsekwentni i wytrwać do końca zimy. Ptaki gdy się przyzwyczają do naszej stołówki będą ją odwiedzać regularnie. Gdy przestaniemy serwować im przysmaki możemy skazać je na głód. Pamiętajmy również o czyszczeniu naszego karmnika z resztek pokarmu i odchodów naszych gości, tak by kolejni biesiadnicy nie zjadali zepsuty i zanieczyszczony pokarm.
Powszechne również stało się dokarmianie ptaków wodnych takich jak łabędzie, kaczki krzyżówki, łyski czy mewy. Gromadzą się one na miejskich plażach, parkowych stawach czy jeziorkach. Łabędź czy kaczka krzyżówka to roślinożercy, a zatem powinniśmy podawać im pokarm roślinny. Dla łabędzia odpowiednie będą ziarna zbóż i surowe lub gotowane (bez soli) drobno pokrojone warzywa. Kaczka natomiast chętnie pożywi się kaszą czy płatkami owsianymi.
Poprzez dokarmianie ptaków człowiek w pewnym sensie „zaprasza” je do miast i siedzib ludzkich. Niektóre gatunki uległy procesowi tzw. synantropizacji, czyli przystosowaniu do życia
w pobliżu ludzi. Najbardziej widoczną cechą tych populacji jest zmniejszenie strachu przed człowiekiem. Dzięki czemu coraz częściej mamy szansę podejrzenia ptaków z bliska. Należy jednak uważać, by zbytnio nie przyzwyczajać ich do dokarmiania. Po pierwsze, by nie zatraciły instynktu poszukiwaniu pokarmu, a po drugie, by nie stały się coraz bardzie agresywne w jego domaganiu się (np. łabędzie).
Bibliografia:
Kruszewicz A.G., Pomagamy ptakom, Multico oficyna Wydawnicza, Warszawa,
2005, ISBN: 83-7073-410-3
Hoope L., Sternicka A., Zima w lesie, Oficyna Wydawnicza Tempus, ISBN: 83-89991-06-3
