Młode bociany w Ośrodku Okresowej Rehabilitacji Bocianów w Krutyni (fot. Archiwum MPK)
Ośrodek Okresowej Rehabilitacji Bocianów
Kontakt:
- tel./fax: 89 742 14 05
Od 2001 r. w Krutyni, przy siedzibie Mazurskiego Parku Krajobrazowego, funkcjonuje Ośrodek Okresowej Rehabilitacji Bocianów. Rocznie udziela on pomocy ok. 40–60 osobnikom. Najczęściej trafiają tu ptaki z kontuzjami bądź młode, które wypadły z gniazd, nie mające szans na przeżycie. Do Ośrodka przyjmowane są inne gatunki, np.: ptaki drapieżne, takie jak bielik, jastrząb czy myszołów, które po otrzymaniu doraźnej pomocy wracają na wolność lub przekazywane są do innych wyspecjalizowanych ośrodków rehabilitacji zwierząt. Ośrodek Okresowej Rehabilitacji Bocianów stanowi również ważne miejsce edukacji przyrodniczej Mazurskiego Parku Krajobrazowego.
Pamiętaj, kiedy spotkasz zwierzę, które podczas dłuższej obserwacji wykazuje wyraźne cechy osłabienia lub ma widoczne rany, należy przekazać informację do odpowiednich placówek. Nie staraj się go wychowywać, dokarmiać i oswajać, gdyż wtedy zmniejszasz jego szanse na powrót do natury.
Jak określić, czy ptak potrzebuje pomocy?
Spróbuj zaobserwować jak najwięcej szczegółów związanych z napotkanym ptakiem i miejscem, w którym go znalazłeś. Czy wiesz jaki to ptak? Czy jesteś w stanie określić, czy jest to pisklę, podlot, czy dorosły ptak? Dlaczego uważasz, że ptak potrzebuje Twojej pomocy? Czy miejsce, w którym ptak został znaleziony jest potencjalnie dla niego niebezpieczne?
Czy interwencja jest konieczna?
- TAK – ptak jest ranny – wyraźnie widać ranę, krwawienie, lub nietypowy sposób poruszania się, problemy z lotem;
- TAK – ptak zachowuje się nietypowo – pierwszy najważniejszy symptom, jak może wzbudzić twoje zainteresowanie, to brak reakcji ze strony ptaka na otoczenie i Twoją obecność, jeżeli ptak nie ucieka, co powinno być jego naturalną reakcją, możemy wnioskować, że potrzebuje pomocy;
- TAK/NIE – pisklę – upewnijmy się, czy pisklę na pewno wymaga pomocy – jeżeli znalazłaś/eś pisklę, spróbuj namierzyć gniazdo i odłożyć je na miejsce (nie jest prawdą, że dorosły ptak wyczuje zapach człowieka i odrzuci pisklę), jeżeli jest to niemożliwe, bo gniazdo zostało zniszczone, lub wiesz, że rodzice nie żyją, interwencja jest konieczna, pamiętaj jednak, że pisklęta są bardzo wrażliwe i potrzebują odpowiedniej opieki.
- NIE – jeżeli znalazłeś podlota (podlot, to starsze pisklę, które uczy się życia poza gniazdem/dziuplą) – podlot mimo iż zachowuje się dość nieporadnie, nie potrzebuje Twoje pomocy, bo cały czas jest pod opieką rodziców, wyjątkiem jest sytuacja, w której widzisz, że podlot jest ranny, wiesz, że jego rodzice nie żyją, lub podlot znajduje się w miejscu, które stanowi dla niego zagrożenie – jeżeli jednak nie zaobserwujesz u podlota żadnych ran, poza tym ptak żywo reaguje na bodźce, nie należy takiego ptaka zabierać.
Jak przetransportować ptaka do Ośrodka?
Od momentu, kiedy napotkałeś ptaka i postanowiłeś zainterweniować, jego życie i zdrowie zależy w dużej mierze od Ciebie. W miarę możliwości i swojej wiedzy postaraj się zapewnić mu warunki, w których stan jego zdrowia się nie pogorszy.
Wskazówki dotyczące transportu:
- karton/pojemnik, w którym przewozisz ptaka powinien ograniczać jego ruch – najlepiej przewieźć ptaka w kartonie, który będzie dostosowany do jego rozmiaru – pamiętaj, że podczas transportu ptak będzie się w nim przemieszczał, więc karton nie powinien być za duży, tak by ptak nie zrobił sobie krzywdy UWAGA! na kartony po środkach chemicznych zostawiających mocny zapach – ptaki mają bardzo wrażliwy układ oddechowy i wszelkie opary chemiczne mogą być dla nich szkodliwe, a nawet trujące;
- dno najlepiej wyłożyć ręcznikiem papierowym lub miękką tkaniną – UWAGA! nie wkładaj do transportera tkanin, które się strzępią, waty, czyli rzeczy w które ptak może się zaplątać;
- pamiętaj o dostępie tlenu – zrób w kartonie dziurki, otwory wentylacyjne;
- ogranicz maksymalnie dostęp bodźców z zewnątrz – ograniczy to stres przewożonego zwierzęcia, dyskretnie zerkaj, czy ptak dobrze znosi transport, ale też staraj się nie naruszać jego spokoju;
- kontroluj temperaturę – w lecie łatwo może dojść do przegrzania i odwrotnie, zimą do wychłodzenia – pamiętaj, że osłabione i chore ptaki oraz pisklęta potrzebują ciepła (pisklęta nieopierzone, zwłaszcza wychłodzone ogrzewamy od razu w momencie znalezienia trzymając je w rękach) – do ogrzewania możemy użyć plastikowej butelki z ciepłą wodą lub termoforu, owijamy je ręcznikiem i umieszczamy w transporterze tak, by nie zagrażały ptakowi podczas transportu.
Gdzie szukać pomocy?
Poniżej wykaz ośrodków rehabilitacji zwierząt w województwie warmińsko-mazurskim. Pełną listę ośrodków na terenie Polski można znaleźć na stronie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.
