Płw. Kusnort, fot. W.Bzura
Nowa forma ochrony przyrody w Parku
Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Kusnort” obejmuje teren półwyspu położonego na północny-wschód od Mikołajek, pomiędzy jeziorami Mikołajskim i Śniardwy.
Pod względem geomorfologicznym to obszar wysoczyzny morenowej z pasmami wzgórz moreny czołowej i pagórkami kemowymi. Rzeźba terenu jest urozmaicona, w części północnej pagórkowata, w części południowej bardziej równinna z licznymi obszarami podmokłymi. Brzegi jezior są płaskie. W strefie przybrzeżnej występują rozległe pasy szuwarów. W południowo-wschodniej części obszaru znajduje się duży głaz narzutowy objęty ochroną w postaci pomnika przyrody. Obszar stanowi mozaikę pól średniej wielkości z niewielkimi kompleksami leśnymi. W użytkowaniu terenu dominują łąki i nieużytki. Większe kompleksy leśne znajdują się na skraju półwyspu oraz w części północno-wschodniej. Jest to obszar niezabudowany. Zabudowa występuje tylko w formie zabytkowego zespołu dworsko-parkowego w Dybowie, zlokalizowanego nad brzegiem jeziora Mikołajskiego oraz zabytkowy cmentarz ewangelicki.
Obszary otwarte stanowią okresowo podmokłe pola, łąki i pastwiska na których rosną pojedynczo lub w niewielkich skupiskach drzewa i krzewy charakterystyczne dla terenów o wysokim poziomie wód gruntowych lub okresowo podmokłych. Są to m.in. różne gatunki wierzby (Salix sp.), brzoza omszona (Betula pubescens), olcha czarna (Alnus glutinosa), czy głóg jednoszyjkowy (Crategus monogyna). Półwysep otoczony jest zbiorowiskiem trzciny pospolitej (Phragmites communis) o szerokości przekraczającej 50 m, a także dość zwartymi zaroślami przybrzeżnymi z dominacją wierzby (Salix sp.) oraz olszy czarnej (Alnus glutinosa).
Roślinność zielna obszaru reprezentowana jest głównie przez pospolite gatunki: mniszek lekarski (Taraxacum officinale), babka zwyczajna (Plantago maior), rdest wężownik (Polygonum bistorata) koniczyna biała (Trifolium repens), tojeść pospolita (Lysimachia vulgaris), wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare), kozłek lekarski (Valeriana officinalis). Ponadto zaobserwowano także obecność pierwiosnka lekarskiego (Primula officinalis). Na obszarze zespołu przyrodniczo-krajobrazowego „Kusnort” występuje co najmniej sześć gatunków porostów: amyłka oliwkowa (Lecidella elaeochroma), misecznica zmienna (Lecanora prunastri), tarczownica bruzdkowana (Parmelia sulcanta), mąkla tarniowa (Evernia prunastri), złotorost postrzępiony (Xanthoria candelaria), obrost gwiazdkowaty (Physcia stelleris).
Półwysep jest także miejscem bytowania i żerowania rzadkich gatunków ptaków. W jego obrębie znajduje się czynna strefa ochrony bielika (Haliaeetus albicilla). Obserwuje się także żerujące osobniki orlika krzykliwego (Clanga pomarina). Na szczególną uwagę zasługują obecne tam lęgowe i prawdopodobnie lęgowe gatunki jak: gąsiorek (Lanius collurio), jarzębatka (Sylvia nisoria), żuraw (Grus grus), derkacz (Crex crex), srokosz (Lanius excubitor), krętogłów (Jynx torquilla), kszyk (Gallinago gallinago), kapturka (Sylvia atricapilla), kos (Turdus merula), zięba (Fringilla coelebs), śpiewak (Turdus philomelos), wilga (Oriolus oriolus), zaganiacz (Hippolais icterina), muchołówka szara (Muscicapa striata), łęczak (Tringa glareola), pliszka żółta (Motacilla flava), słowik szary (Luscinia luscinia). Na wodach w sąsiedztwie półwyspu obserwuje się także żerujące rybołowy (Pandion haliaetus), rybitwy czarne (Chlidonias niger), rybitwy rzeczne (Sterna hirundo), śmieszki (Chroicocephalus ridibundus), kormorany (Phalacrocorax carbo) i mewy małe (Hydrocoloeus minutus).
Wnioskowany obszar zamieszkany jest także przez sarny (Capreolus capreolus), dziki (Sus scorfa), jelenie (Cervus elaphus) i zające (Lepus europaeus). Spośród płazów obserwowane były powszechnie żaby trawne (Rana temporaria) i żaby moczarowe (Rana arvalis).
Mimo, że płw. Kusnort zlokalizowany jest w granicach Mazurskiego Parku Krajobrazowego, obszaru Natura 2000 Puszcza Piska PLB280008, Rezerwatu Biosfery Jeziora Mazurskie znajdującego się w Światowej Sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO oraz Regionalnej sieci korytarzy ekologicznych (obszar węzłowy „Puszcza Piska i Jezioro Śniardwy”,) to wciąż grozi mu dewastacja spowodowana m.in. niekontrolowaną presją zabudowy rekreacyjnej w związku z powyższym należy podjąć wszelkie możliwe działania zmierzające do ochrony tego cennego krajobrazowo i przyrodniczo miejsca.
Link do Uchwały Rady Miejskiej:
